Ciekawostki

_01

Nowoczesność puka do drzwi

W okresie PeWuKi działało Prasowe Biuro Informacyjne obsługujące dziennikarzy z całego świata. Wysyłano pierwsze faksy drogą radiową, oglądano filmy reklamowe. Zwiedzenie całej ekspozycji zajmowało tydzień.  Nie było branży, lub dziedziny życia gospodarczego II RP, która nie byłaby obecna na poznańskiej wystawie. Krajowe Towarzystwo Naftowe wybudowało pawilon w postaci wieży wiertniczej. Instytut Doświadczalny zaprezentował najciekawsze polskie wynalazki, m.in. lampę elektryczną dowolnie zmieniającą kolor, kompozytowy materiał budowlany, który miał zastąpić cegłę, nowatorską metodę konserwowania mięsa eliminującą konieczność jego mrożenia, urządzenie do pomiaru prędkości na drogach, czy granaty gaśnicowe. Po raz pierwszy na PeWuCe został zaprezentowany symbol kółka i trójkąta, który do dziś jest używany dla oznakowania damskiej i męskiej toalety.

_02

Dwa tysiące gołębi

Wśród wielu atrakcji Powszechnej Wystawy Krajowej znalazły się także gołębie pocztowe. Aż dwa tysiące tych ptaków zostało wypuszczonych w niebo w dniu otwarcia wystawy, a jeden z nich odegrał wyjątkową rolę w tym przedsięwzięciu. Inauguracja wydarzenia odbyła się 16 maja 1929 r. o 10:00 rano. Do reprezentacyjnej hali targowej przybył w asyście honorowego szwadronu 15. Pułku Ułanów Prezydent Rzeczypospolitej, profesor Ignacy Mościcki. Najpierw odśpiewano hymn wystawy ze słowami Emila Zegadłowicza i muzyką Feliksa Nowowiejskiego oraz wygłoszono otwierające PeWuKę przemówienia. Kilka minut później Prezydent przeciął nożyczkami biało-czerwoną wstęgę i wypuścił z dłoni białego pocztowego gołębia.

_03

Pierwsze transmisje radiowe

Podczas PeWuKi odbyła się pierwsza w Polsce transmisja radiowa meczu piłki nożnej. 11 sierpnia 1929 r. piłkarze Warty Poznań, ówczesnego mistrza Polski, zmierzyli się z holenderską drużyną Philipsa Eindhoven (dzisiaj to PSV). Transmisję prowadził Ludomir Budziński, trwała 115 minut (relacja prowadzona była także w czasie przerwy) i udała się bez zakłóceń. Prowadzący otrzymał honorarium w wysokości ówczesnych 80 złotych, z czego 20 poświęcił na zakup...lakierków na studencki bal, gdyż studiował wtedy medycynę. A mecz wygrali oczywiście piłkarze z Poznania i to aż 5:2. W trakcie PeWuKi rozegrano także pierwszy w Polsce międzynarodowy mecz z udziałem polskiej reprezentacji hokeja na trawie. Odbył się on 23 czerwca. Niestety polska drużyna składająca się z zawodników z całego kraju przegrała z Czechosłowacją 0:4.

_04

Smog na Pewuce?

Teren na którym rozmieszczona była wystawa to aż 65 hektarów, a więc organizatorzy musieli zadbać o transport, który miał umożliwić zwiedzającym PeWuKę przemieszczanie się między budynkami i atrakcjami. Do transportu wewnętrznego po terenach wystawowych zakupiono więc we Francji dwadzieścia podwozi z napędem akumulatorowym, na bazie których poznańskie warsztaty tramwajowe przy ul. Gajowej zbudowały dziesięcioosobowe, otwarte, ale przykryte daszkami, niewielkie omnibusy. Wyeliminowało to transport spalinowy i zanieczyszczenie powietrza na terenie PeWuKi. Podczas 138 dni trwania wystawy z tej formy transportu skorzystało 800 tys. gości targowych.

_05

Z księżyca do Poznania

Wesołe miasteczko, czyli dawniej lunapark, było jedną z największych rozrywek podczas Powszechnej Wystawy Krajowej. Jego punktem centralnym był roller–coaster czyli gigantyczna, dwukilometrowa kolejka górska.  Termin, którego dziś tak chętnie używamy i jest dla nas oczywisty, po raz pierwszy użyty został właśnie 90 lat temu w Poznaniu. Jednak pełna nazwa tego miejsca brzmiała „Wesołe miasteczko pod Panem Twardowskim”. Wejście do niego zdobiła rzeźba autorstwa Franciszka Kalfasa, która przedstawiała legendarnego, polskiego szlachcica, który zaprzedał duszę diabłu. Spoglądał na wchodzących z księżyca i zachęcał do przeżywania kosmicznych przygód.

_06

Dawniej hotel teraz szpital

Część z inwestycji zrealizowanych z okazji Powszechnej Wystawy Krajowej było w tamtym czasie największymi, najbardziej nowoczesnymi czy najbardziej spektakularnymi. Zaprojektowana przez Rogera Sławskiego, głównego architekta PeWuKi, fontanna w Parku Wilsona była największą w Europie. Przeznaczony dla gości odwiedzających wystawę Hotel Polonia (obecnie szpital wojskowy) był największym hotelem w międzywojennej Polsce. Zaś Restauracja Centralna była największym, polskim obiektem gastronomicznym. Pięciusetosobowy sztab kelnerów mógł na raz obsłużyć 2,5 tys. gości!

_07

Poznań stolicą erotyki

Pierwszy polski peep show powstał także z okazji PeWuKi. Wcześniej takie zjawisko zobaczyć można było tylko w Paryżu. Poznańska atrakcja nazywała się „Najpiękniejsze kobiety świata”. Polegała na tym, że w dwóch pomieszczeniach urządzonych jak sypialnie, oddzielonych od publiczności siatką i zakrytych zasłoną, umieszczono dwie panie w negliżu. Publiczność mogła je zobaczyć po podniesieniu zasłony, jednak szła ona w górę dopiero gdy podglądacz trafił drewnianą kulą w oznaczony punkt, w którym ukryta była dźwignia. Celny strzał gwarantował ekscytujący widok.