Mieliśmy ogromną przyjemność gościć na Międzynarodowych Targach Poznańskich Teresę Wachowiak, wnuczkę Stanisława Wachowiaka – Dyrektora Naczelnego i Prezesa Zarządu Powszechnej Wystawy Krajowej, który zapisał się w historii jako wybitny organizator tego największego wydarzenia dwudziestolecia międzywojennego w Polsce. Przygotowana przez niego wystawa w 1929 roku stała się symbolem II Rzeczypospolitej, ukazując integrację polityczną, narodową i kulturową państwa oraz rozwój gospodarczy ziem polskich po okresie zaborów.
Mieszkająca na stałe w Brazylii, Teresa Wachowiak wraz z rodziną, w ramach podróży po Polsce odwiedziła miejsca związane z biografią swojego dziadka. Z ciekawością zapoznała się z faktami i anegdotami z bogatej, ponad stu letniej historii Międzynarodowych Targów Poznańskich. Szczególne zainteresowanie Pani Teresy wzbudziły pawilony, pamiątki, opracowania i zdjęcia z okresu Powszechnej Wystawy Krajowej. Grupę MTP na spotkaniu reprezentowali m.in. wiceprezes Marcin Bilik oraz dyrektor Iwona Kasprzak.
Z perspektywy czasu można śmiało pokusić się o stwierdzenie, że Powszechna Wystawa Krajowa stanowi swego rodzaju mit założycielski współczesnego Poznania. Stanisław Wachowiak odnosząc się do przygotowań, jakie poprzedziły Pewukę podkreślał: „Niech o tem pamiętają wszyscy ci, którzy kiedykolwiek będą tworzyć wielkie zbiorowe dzieła. Trzeba wszystko przewidzieć i niczego nie zaniedbać, a ponad wszystko pamiętać o jednej rzeczy: wielkie przedsięwzięcia i ich powodzenie w daleko mniejszej mierze zależą od domniemanych czy istotnych rzutów genialnych, niż od cnót zwykłych (…). A te cnoty zwykłe to: dotrzymanie słowa, wytrwałość, pilność i akuratność.”
Na zdjęciu drugi od prawej Dyr. Stanisław Wachowiak w otoczeniu członków Zarządu i Dyrekcji Pewuki
Fot: Narodowe Archiwum Cyfrowe
“Powszechna Wystawa Krajowa była pierwszą na europejską miarę zakrojoną wystawą, jaka odbyła się w Polsce. Przystąpiono do jej organizacji, nie mając żadnego doświadczenia pod tym względem. Bo wystawy we Lwowie w 1894 r. (…) czy w Krakowie w 1912 r. (…) miały charakter dzielnicowy. Były to raczej pokazy tego czy innego województwa, ale nie dawały obrazu całokształtu” – pisał w 1930 r. dyrektor Pewuki dr Stanisław Wachowiak w broszurze poświęconej wydarzeniu, które określił jako “największe zbiorowe dzieło gospodarcze i kulturalne Odrodzonej Polski”. “Dobrze zasłużyła się Ojczyźnie, stąd też ma prawo, by współcześni jej nie zapomnieli, a potomni z niej wzór czerpali” – oceniał.
W swoim wystąpieniu podsumowującym Powszechną Wystawę Krajową Stanisław Wachowiak mówił o ogromnym wysiłku, dzięki któremu wystawa była imponująca i miała „europejskie rozmiary”, gdyż od 1900 roku nie zorganizowano większej na kontynencie. Jej budowa zmobilizowała rzesze Polaków, którzy zjednoczyli się przy wspólnym dziele. Pokrzepiło ono serca i budziło podziw nie tylko mieszkańców Rzeczpospolitej, ale również zagranicznych gości. Mimo strasznej zimy wystawa była gotowa na dzień otwarcia, co oznaczało, że wybudowano ją w rekordowym czasie.
Dyr. Wachowiak, razem z Prezydentem Poznania Cyrylem Ratajskim za wkład wniesiony w przygotowanie i realizację Powszechnej Wystawy Krajowej otrzymali Wielką Wstęgę z Gwiazdą orderu narodowego Polonia Restituta. Ustanowiony przez Sejm RP Order Odrodzenia Polski, Polonia Restituta, to obok Orderu Orła Białego najważniejsze polskie państwowe odznaczenie cywilne, nadawane za wybitne osiągnięcia na polu oświaty, nauki, sportu, kultury, sztuki, gospodarki, obronności kraju, działalności społecznej, służby państwowej oraz rozwijania dobrych stosunków z innymi krajami.
