XXV sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży ma się odbyć 1 czerwca 2019 r. w Warszawie. Tematem tegorocznej sesji są posłowie II Rzeczpospolitej, ich losy i działalność w okresie II wojny światowej. W wydarzeniu wezmą udział uczniowie z całej Polski, którzy zostaną wybrani na podstawie zadania rekrutacyjnego. Szymon Wójtowicz i Piotr Owsianny ze Szkoły Podstawowej nr 90 im. hr. Władysława Zamoyskiego w Poznaniu postanowili podjąć wyzwanie! W związku z 90. rocznicą Powszechnej Wystawy Krajowej, przypomnieli postać Stanisława Wachowiaka, Dyrektora Naczelnego Pewuki w latach 1926-1929, posła na Sejm II RP, byłego wojewody pomorskiego oraz wiceprezesa Rady Głównej Opiekuńczej w czasie II wojny światowej, instytucji niosącej pomoc ludności cywilnej w tym strasznym czasie.
Zachęcamy do lektury biogramu przygotowanego przez Szymona i Piotra:
Stanisław Wachowiak – urodził się 7 maja 1890 r. w Smolicach niedaleko Krotoszyna, zm. 4 marca 1972 r. w São Paulo w Brazylii. W 1897 r. rodzina emigrowała zarobkowo do Westfalii, gdzie ojciec pracował jako górnik. Dzięki wsparciu finansowemu proboszcza, Stanisław Wachowiak ukończył w 1911 r. gimnazjum w Recklinghausen. Rozpoczął studia ekonomiczne na Uniwersytecie Berlińskim, Za rekomendacją ks. Stanisława Adamskiego rozpoczął pracę w banku spółdzielczym w Kościanie, w 1916 r. został dyrektorem Banku Ludowego w Inowrocławiu. Po klęsce państw centralnych w I wojnie światowej, rewolucji w Niemczech i zawieszeniu broni z Ententą był członkiem polskiej Rady Ludowej w Inowrocławiu. W 1920 r. został wybrany na posła na Sejm Ustawodawczy z okręgu Lubawa (nowo utworzone województwo pomorskie) z listy Narodowego Stronnictwa Robotników. Od 15 października 1920 r. do 29 kwietnia 1922 r. był podsekretarzem stanu w Ministerstwie byłej Dzielnicy Pruskiej. Krytyczny wobec Narodowej Demokracji, współpracował harmonijnie z Naczelnikiem Państwa (Piłsudskim). Od 1923 r. był prezesem klubu poselskiego NPR, w latach 1920–1924 członkiem Rady Naczelnej tej partii. Z mandatu poselskiego i stanowisk partyjnych zrezygnował po powołaniu go na funkcję wojewody pomorskiego (1924–1926). Wspierał budowę portu w Gdyni i samego miasta. W latach 1926– 1929 był dyrektorem Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu, a w latach 1931–1939 dyrektorem Związku Kopalń Górnośląskich „Robur” w Katowicach. W czasie okupacji niemieckiej był wiceprezesem Rady Głównej Opiekuńczej w Generalnym Gubernatorstwie, pracując w Warszawie. Po zakończeniu wojny objął kierownictwo Banku Handlowego w Warszawie i Centralnego Polskiego Związku Przemysłowego. Ostrzeżony o aresztowaniu, planowanym przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, w 1946 r. zbiegł z Polski do Londynu, wraz z żoną Wandą i trójką dzieci. Następnie razem przenieśli się do Irlandii, gdzie zabiegali o wyjazd do Ameryki Północnej. Ponieważ formalności przeciągnęły się na lata, Wachowiak zdecydował się w 1952 r. na emigrację do Brazylii, gdzie na początek pojechał jego młodszy syn Stanisław jr., który wkrótce ściągnął rodziców. Córka Renata pozostała w Anglii, starszy syn Olech wyemigrował do Ameryki Północnej. Wachowiakowie zamieszkali w Sao Paulo, gdzie uczestniczyli aktywnie w życiu społecznym i religijnym miejscowej Polonii. Stanisław Wachowiak pracował w Brazylii dla filii Radia Wolna Europa, ponadto pisał publicystykę, zamieszczając artykuły w rozmaitych tytułach prasowych, wygłaszał też wykłady i referaty.
Bibliografia:
1. S. Wachowiak, „Czasy, które przeżyłem”, Warszawa 1991.
2. J. Majchrowski, „Kto kim był w Drugiej Rzeczpospolitej”, Warszawa 1994.
3. M. Piotrowski, „Reemigracja Polaków z Niemiec 1918-1939”, Lublin 2000.
4. B. Kroll, „Rada Główna Opiekuńcza 1939-1945, Warszawa 1945.
5. https://www.porta-polonica.de/pl/atlas-miejsc-pami%C4%99ci/stanislawwachowiak?page=2#body-top, 27.03.2019 r.
